Terminem „kolędowanie” określa się obrzęd ludowy związany z okresem Świąt Bożego Narodzenia, polegający na obchodzeniu domów przez kolędników. W żywej, trwającej do dziś tradycji, kolędowanie jest jeszcze spotykane w niektórych miejscach w naszym kraju ale również na Słowacji, w Czechach, Białorusi, Rosji, Ukrainie i Serbii. Czyli w państwach słowiańskich.
rócz tego tradycja ta jest często podtrzymywana przez szkoły, domy kultury, zespoły regionalne, stając się elementem folkloryzmu, a przedstawienia kolędnicze i jasełkowe są bardzo popularne jako forma teatru, prezentowana na różnego rodzaju kolędniczych przeglądach i festiwalach.
Co roku w Polsce odbywają się liczne przeglądy i festiwale kolędowe, z których największym, gromadzącym kilkadziesiąt tysięcy wykonawców jest Ogólnopolski Festiwal Kolęd i Pastorałek w Będzinie.
Jakie kolędy śpiewamy w Polsce?
Niewątpliwie do najpopularniejszych polskich kolęd należą te, które zamieszczone zostały na poniższej playliście:
Próbujesz znaleźć najlepszą playlistę polskich, pięknych kolęd, których będziesz mógł posłuchać razem z rodziną przy wigilijnej wieczerzy? Nie znalazłeś nic, co chwyciłoby Cię za serce? Specjalnie dla Was stworzyliśmy playlistę kolęd, do której będziecie wracać każdego roku! Tradycyjne, piękne i niesamowite aranżacje znanych polskich kolęd oraz pastorałek.
Nasze kolędy i pastorałki do podstawa, gdy chodzi o rodzinną, wspaniałą przy wigilijnym stole. Zwłaszcza te najpiękniejsze są chętnie śpiewane przez wszystkich, bez względu na wiek. Najpiękniejsze kolędy polskie to zazwyczaj utwory o długiej tradycji, których wspólne odśpiewywanie łączy całe pokolenia. Od lat głośno rozbrzmiewają zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Dlatego koniecznie zapoznaj się z naszą playlistą! Znajdziesz tu najlepsze wykonania polskich kolęd!
Na naszych playlistach znajdziecie również kolędy i pastorałki: „Cicha Noc”, „Dzisiaj w Betlejem”, „Wśród Nocnej Ciszy” i wiele, wiele innych. Słuchajcie ich z najbliższymi, śpiewajcie wspólnie, udostępniajcie i dzielcie się błogosławieństwem tej cudownej nocy.
Poniżej 10-godzinna playlista polskich kolęd, idealna do odtworzenia na wigilii i w czasie przygotowania do Świąt Bożego Narodzenia:
Znowu minął rok, znów za oknem pada śnieg
blask choinki w domu lśni
bo świąteczne idą dni.
Kolędnicy już
odwiedzają każdy dom
dzwonią sanie pośród zasp,
bo kolędy nadszedł czas.
Ref.: Wigilia przystrojony biało stół
zaprasza siądź z nami wraz gościu nasz
opłatek weź i z nami dziel,
bo dzisiaj radość gości w nas.
Świece płoną już, najjaśniejsza świeci z gwiazd
do wieczerzy siądźmy wraz
cicha noc otuli nas.
Znowu minął rok
kolędników słychać śpiew
trzej królowie drogą mkną
do Betlejem śpieszą się.
Ref.: Wigilia przystrojony biało stół
zaprasza siądź z nami wraz gościu nasz
opłatek weź i z nami dziel,
bo dzisiaj radość gości w nas.
Składanka Pieśni Kolędniczych. Kolędowanie to obrzęd ludowy praktykowany przede wszystkim w kulturach rolniczych i pasterskich przez Słowian i Rumunów, polegający na tym, że grupy kolędników odwiedzały poszczególne gospodarstwa z życzeniami pomyślności w Nowym Roku za co otrzymywały od gospodarzy dary w postaci jedzenia lub drobnych datków pieniężnych. Terminem kolęda określano dawniej zarówno sam obrzęd (Chodzenie po kolędzie), jaki i podarunki składane kolędnikom, a także śpiewane przez nich specjalne pieśni życzące pomyślności w Nowym Roku.
Pieśni Kolędnicze
Należy rozróżnić kolędy od pieśni kolędniczych. Kolędy to pieśni bożonarodzeniowe oparte na ewangelicznym przekazie o narodzeniu Jezusa, w ludowej tradycji przekazywane w naiwnej poetyce apokryfu, łączącej realizm z cudownością zdarzeń; natomiast pieśni kolędnicze przynoszą poetyckie formuły życzeń dla gospodarzy i jego domowników, zwłaszcza panienek i chłopców, i są wykonywane w ramach obrzędu kolędowania, czyli „chodzenia po kolędzie„. Stary słowiański obrzęd kolędowania już dawno połączył w ludowej kulturze dwie funkcje, kultową i społeczną, po pierwsze funkcję głoszenia dobrej nowiny o nadejściu — wraz z narodzeniem Jezusa — nowego ładu moralnego, świata lepszego, bardziej „ludzkiego” („Weselcie się ludzie, już wam dobrze będzie”), a po drugie — funkcję bratania się ludzi, nawiązywania kontaktów, zwłaszcza kontaktów między chłopcami i dziewczętami, często z jawną intencją matrymonialną. Kolędowanie przyjęło wtórnie funkcję zalotów. Nie bez powodu najpopularniejszym typem pieśni kolędniczych w Lubelskiem są kolędy dla panienek.
Ważne aby pamiętać o tych tradycjach, aby ocalić od zapomnienia rzadki w skali całej Polski, a nawet całej Europy, a niezwykle cenny repertuar muzyczno-pieśniowy pieśni kolędniczych.
Polskie Pieśni Kolędnicze
YouTube responded with an error: The playlist identified with the request's <code>playlistId</code> parameter cannot be found.
Obecnie na terenach wschodniej Polski spotykane jest kolędowanie z gwiazdą wykonaną z kolorowego papieru, podświetloną od środka, przymocowaną ruchomo do drzewca. Trzymający ją kolędnik nazywany był gwiazdorem lub gwiaździchem. W wielu regionach Polski pojawiały się tzw. Herody, czyli grupy odgrywające biblijną opowieść o przyjściu na świat Jezusa, w którą wplatano zabawne wątki ludowe. Charakterystycznymi postaciami w grupach kolędniczych byli także: pasterze, trzej królowie, dziad, baba (za postacie kobiece przebierali się również chłopcy), Żyd, śmierć, diabeł, Cygan, żołnierz, policjant, kominiarze, muzykanci.
Tak wyglądy gwiazdy kolędnicze:
Religijne pieśni bożonarodzeniowe do XIX wieku nazywano kantyczkami, współcześnie określa się je słowem – pastorałki, w odróżnieniu od kolęd nie posiadającej treści religijnej. Obecnie, gdy podczas świąt pojawiają się w naszych domach kolędnicy, najczęściej śpiewają oni 2-3 powszechnie znane pastorałki, które można usłyszeć w telewizji i najczęściej na tym ich umiejętności się kończą. Nie tak było w przeszłości. Tymoteusz Sadowski, który na terenie Podlasia w wieku XVI zbierał bożonarodzeniowe pieśni, wydał je w tomiku zawierającym około tysiąca kantyczek i kolęd. Świadczy to o wielkim bogactwie i różnorodności repertuaru kolędniczego.
Tradycje kolędnicze na Wschodnim Mazowszu” opowiada Maria Bienias z pow. garwolińskiego
Na pograniczu Podlasia, Lubelszczyzny i Mazowsza mamy bardzo skomplikowaną kulturę ludowa. Z tego powodu, uogólnianie tradycji kolędniczych w tym regionie, jest bardzo ryzykowne. Pani Maria Bienias opowiada, jak kolędowano w Woli Koryckiej.
Tradycja kolędowania w domach sąsiadów dziś zachowała się jedynie w formie szczątkowej. Nie ma już ludzi, którzy pamiętają tamte czasy i układy sceniczne dawnych przedstawień kolędniczych. Znamy je dziś tylko z zapisów pamiętnikarskich i scen odtwarzanych na deskach scenicznych. Przyczynił się do tego czas II wojny, kiedy gromadzenie się po domach byl znacznie utrudnione. Tradycyjna wieś w konfrontacji z nowoczesnością dała się porwać fali wspólczesnosci, zatracając przy tym swój dawny czar i magię.
Czym są zatem te zapomniane kolędy? Najczęściej są to pieśni życzące wszelkiego dobra, urodzaju i powodzenia. Często śpiewano kolędę dla konkretnego członka rodziny: dla gospodarza, któremu życzono obfitych plonów, dla gospodyni – której cechy charakteru i urodę wychwalano pod niebiosa. Jeśli w domu była panna lub kawaler, życzono rychłego i szczęśliwego zamążpójścia lub ożenku w nadchodzącym roku. Śpiewano również dla malutkich dzieci i noworodków życząc aby zdrowo i szybko rosły. Właściwie kolędy powstawały spontanicznie, i każdy mógł zostać obdarowany życzeniami według swoich potrzeb.
przez 
